In veel behandelingen komt naar voren dat de problematiek te maken heeft het omgaan met emoties. Niet voor iedereen is het namelijk veilig om emoties toe te laten. Zij hebben moeite om met hun gevoelens om te gaan.
De functie van emoties
Emoties zijn heel belangrijk. Ze laten merken dat er van binnen iets aan de hand is. Het zijn signalen. Als je je bijvoorbeeld boos voelt, is er waarschijnlijk over je grens gegaan. Als je je verdrietig voelt, betekent het dat je iets te verwerken hebt. Als je angstig bent, is iets in jou op zoek naar veiligheid. Wanneer je in contact staat met je emoties kan je beter inspelen op je eigen behoeften.
Emoties kunnen voelen als een grote, bedreigende golf die op je afkomt.
Ontkennen of overspoeld worden
In de behandelkamer komt het vaak voor dat mensen het onprettig en spannend vinden om te voelen. Het voelt als een grote, bedreigende golf die op je afkomt. Nare emoties zijn nou eenmaal niet prettig. Wanneer je niet goed contact kan maken met je emoties ontstaan er vaak problemen. Er zijn twee soorten reacties van mensen te onderscheiden:
- Jezelf afsnijden van je gevoel
Als je emoties niet wilt voelen kan iemand zich er voor gaan afsluiten. Ze negeren wat zij voelen. Zij steken als het ware hun kop in het zand en doen net alsof de zee met emotie-golven niet bestaat. Dat kan op allerlei manieren. Iemand kan altijd maar de confrontatie uit de weg gaan. Of juist de controle altijd willen behouden. Ook inname van middelen komt vaak voor. Alcohol en drugs kunnen iemand helpen zich sterker te voelen of zich te ontspannen. Dit noemen we over-regulatie. Al deze manieren geven vaak op lange termijn problemen. Uiteindelijk loop je vast omdat je niet meer verbonden bent met je gevoelens die aangeven wat jij nodig hebt. Je gaat voortdurend je grenzen over waardoor je vastloopt.
- Jezelf teveel laten meeslepen met je gevoel
Het kan ook zijn dat emoties iemand blijven overweldigen. Telkens als er een golf aan emoties komt worden zij meegesleept. Ze kunnen zich niet staande houden, reageren overmatig emotioneel. Dat noemen we onder-regulatie. De oorzaak is vaak een ervaring waarin zij zijn beschaamd bij het tonen van hun emoties. Soms is dat een trauma.
Opnieuw in contact komen
Bij De Hoop willen we mensen helpen om wel contact te hebben met de golven, maar om er niet in te verdrinken. Om als het ware te surfen op de golven van emoties. Je hebt dan wel contact met de golf en gebruikt de energie om vooruit te komen.
Om te leren surfen moet je samen met je behandelaar de zee van emoties in. Je staat stil bij je emoties in verschillende situaties. Samen analyseer je deze zodat je er weer mee in contact komt. Het probleem is niet dat je wordt overweldigd, het gaat erom dat je weer op je surfboard kan klimmen. Daar willen we bij helpen.
Dit artikel is geschreven met dank aan input van Daniëlle van de Lagemaat,
psychotherapeut bij De Hoop ggz.