Je hoeft maar even te googelen op ‘eenzaamheid’ en ‘corona’ en er verschijnt een hele opsomming. ‘Meer eenzaamheid bij ouderen door corona’, ‘veel jongeren voelen zich eenzaam door de coronacrisis’, ‘ alleenstaanden voelen zich het vaakst sterk eenzaam’, en zo gaat het nog even door. Eenzaamheid is wijdverspreid aanwezig en raakt alle lagen van de bevolking. Vormt dit ook een risico ten opzichte van verslavingen?
Duidelijk verband
“Je kunt een duidelijk verband leggen tussen eenzaamheid en verslavingen”, vertelt Sjacco van Iwaarden, verslavingsarts bij De Hoop. “Als mensen over het punt heengaan van dat ze gebruiken in een groep naar gebruiken in je eentje, dan zie je vaak dat de verslaving dan veel ernstiger wordt. Het loopt sneller uit de hand.” Van Iwaarden legt uit dat er vaak ook andere problemen bijkomen. Een depressie bijvoorbeeld, of somberheid.
Sociale controle
Volgens Van Iwaarden speelt het thema ‘sociale controle’ hierbij een grote rol. “In een groep heb je toch een soort sociale controle. Vrienden kunnen checken hoe het met je gaat. En ze kunnen er iets van vinden als je gebruikt”, vertelt hij. Dat ontbreekt wanneer je thuis alleen gebruikt.
In de afgelopen maanden heeft hij regelmatig gezien dat eenzaamheid ervoor zorgde dat verslavingen ernstiger werden. “Ik had bijvoorbeeld een meisje van begin twintig in behandeling. Voorheen ging ze gewoon naar school. Ze blowde soms, maar was niet verslaafd. Ze deed aan hockey en was heel actief. Vanwege de beperkingen als gevolg van coronamaatregelen zag ze steeds minder vrienden. Blowen vormde een makkelijke manier om te ontspannen. Dat gebeurde steeds vaker. Uiteindelijk liet ze vast op school. Haar cijfers gingen achteruit, de kans dat ze zou blijven zitten werd groter en ze verloor daarmee een stuk toekomstperspectief. Ze werd depressief en suïcidaal.”
Een grote stap
Gelukkig liep het voor het meisje goed af, laat Van Iwaarden weten. Maar veel mensen worstelen nog met verslaving of psychische problemen en zijn op zoek naar hulp. Een grote stap. “Vanuit ons gezien is de drempel om hulp te zoeken niet hoog”, glimlacht Van Iwaarden. “Je kunt gewoon bellen en informatief praten met een collega van de bureaudienst. Heel vrijblijvend.” Hij wijst ook op Stichting Chris en Voorkom! waar jongeren anoniem kunnen chatten. Tegelijkertijd weet Van Iwaarden dat het voor degene die kampt met verslavingsproblematiek of psychische problemen wel moeilijk kan zijn om aan te kloppen voor hulp. “Het betekent dat je moet erkennen dat je bijvoorbeeld een verslavingsprobleem hebt. Je moet daar open over zijn naar familie of vrienden. En dat terwijl een verslaving vaak iets is uit het verborgene. Erkennen dat het een probleem is en naar openheid gaan is een grote stap. Maar het wel vaak de eerste stap naar hulp.”